W dobie powszechnie panującej pandemii koronawirusa, polskie służby medyczne zmagają się z niespotykaną do tej pory skalą zadań, jak i pracy. Niezwykle ciężka sytuacja szpitali nie pozostaje bez odzewu społecznego – wszak liczne dowody wdzięczności obserwowane na co dzień świadczą o próbie wsparcia pracowników służb medycznych.
Bardzo chwalebną i godną naśladowania jest prowadzona niemal od początku walki z wirusem akcja polskich restauratorów – zwana #gastropomaga – polegająca na nieodpłatnym przekazywaniu gotowych posiłków pracownikom szpitali. Niniejszy wpis poświęcony będzie przedstawieniu implikacji w VAT takiej pomocy dla szpitala.
Wskazujemy na wstępie, iż nieodpłatne przekazanie towaru nie wyłącza opodatkowania takiej transakcji podatkiem VAT. Ustawa VAT bowiem zrównuje darowizny, czy inne nieodpłatne wydania towarów należących do przedsiębiorstwa z odpłatną dostawą towarów.
Przesądza o tym art. 7 ust. 2 pkt 2 ustawy VAT, pod warunkiem, żę podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.
Restauratorzy, którzy korzystają (korzystali w momencie dostawy posiłku do szpitala) ze zwolnienia podmiotowego w podatku VAT, nie są objęci dyspozycją przepisu art. 7 ust. 2 pkt 2 ustawy VAT.
Zgoła inne skutki wystąpią u przedsiębiorców prowadzących gastronomię, którzy rozliczają podatek VAT na zasadach ogólnych.
Pozostaje jednak pytanie czy taki przykładowy restaurator podarowując gotowy posiłek charytatywnie członkowi personelu medycznego będzie mógł zachować prawo do odliczenia VAT związanego z zakupami np. produktów spożywczych do produkcji posiłków?
Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy VAT, że w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego […].
W naszej ocenie tego typu nieodpłatne wydania gotowych posiłków należałoby potraktować jako wydatki mieszczące się w kategorii społecznej odpowiedzialności biznesu (CSR) – które organy skarbowe zaczynają coraz częściej postrzegać jako czynności związane pośrednio z działalnością gospodarczą (budowanie pozytywnego wizerunku przedsiębiorstwa) np. interpretacja z dnia 05.10.2018 r. Dyrektora KIS nr ITPP1/4512-897/15/18-S/NK.
Niestety, takie sytuacje wiążą się z obowiązkiem opodatkowania nieodpłatnie dostarczonych posiłków.
Warto wspomnieć, iż w tym zakresie postuluje się, aby tego typu darowizny z jednej strony dawały prawo do odliczenia, a drugiej nie powodowały wystąpienia podatku należnego przy przekazaniu np. na rzecz pracowników szpitala. Analogicznie, jak w przypadku darowizn na rzecz organizacji pożytku publicznego.
