Wprowadzony z dniem 01 lipca 2021 r. pakiet e-commerce dotknął w największym stopniu tzw. platformy internetowe, które funkcjonują w modelu marketplace, czyli jako oferujące towary wielu sprzedawców internetowych w jednym miejscu i umożliwiające zakup ich przez klientów.
Dotychczas takie platformy dla potrzeb rozliczeń podatku VAT nie uczestniczyły bezpośrednio w łańcuchu sprzedaży. Sprzedawca towaru był podmiotem odpowiedzialnym za rozliczenie VAT, natomiast platformy niejako nie ponosiły żadnych obowiązków w tym zakresie.
Pakiet e-commerce całkowicie zmienił tę sytuację. W pewnych przypadkach wprowadzona została fikcja prawna, w której platforma pośrednicząca będzie traktowana tak jakby nabyła i sprzedała towar oferowany za jej pośrednictwem. Bez znaczenia pozostaje to, że towar będzie wysyłany bezpośrednio do nabywcy od dostawcy z pominięciem platformy. Platforma zatem będzie dla celów VAT uczestniczyła w dwóch transakcjach:
- B2B – od właściwego dostawcy do platformy,
- B2C – od platformy do właściwego nabywcy.
Co ważne, uznanie platformy pośredniczącej za dostawcę nie będzie następowało z każdą dostawą. Fikcja prawna w zakresie dostawy będzie miała miejsce jedynie w dwóch przypadkach dotyczących sprzedaży na rzecz konsumentów:
- sprzedaży na odległość towarów importowanych spoza UE w paczkach o wartości mniejszej niż 150 euro dokonanej zarówno przez dostawców z UE jak i spoza UE,
- dostawy towarów na terenie UE (dostawa krajowa lub do innego państwa UE – tzw. wewnątrzwspólnotowa sprzedaż towarów na odległość) dokonanej przez sprzedawcę spoza UE.
Zmiany pakietu e-commerce dotyczą portali, platform oraz innych rozwiązań, które są interfejsem elektronicznym ułatwiającym sprzedaż towarów. Interfejs elektroniczny jest szerokim pojęciem, w którym mieszczą się wszelkie rozwiązania umożliwiające komunikację między dwoma niezależnymi systemami lub systemem i użytkownikiem końcowym przy pomocy urządzenia lub programu. Może to być np. strona internetowa, portal, aplikacja lub bramka sieciowa. Definicja ta ma otwarty charakter i nie ogranicza się do wskazanych przykładów.
Do ustawy wprowadzono także definicję ułatwienia sprzedaży zgodnie, z którą polega on na:
- umożliwieniu nawiązania kontaktu pomiędzy nabywcą a dostawcą,
- który oferuje towary na sprzedaż poprzez interfejs elektroniczny,
- skutkiem czego jest dostawa towarów poprzez ten interfejs elektroniczny.
Wszystkie te warunki muszą być spełnione, aby uznać, że nastąpiło ułatwienie sprzedaży po stronie platformy.
Jakie konkretnie obowiązki będą spoczywać na platformach internetowych?
Pierwsza dostawa w ramach transakcji, tj. między właściwym dostawcą a platformą, będzie opodatkowana stawką 0% lub poza zakresem opodatkowania VAT. Natomiast druga dostawa, czyli ta następująca między platformą a konsumentem, będzie musiała zostać opodatkowana według właściwej lokalnej stawki VAT w kraju dostarczenia towarów (konsumpcji). Rozliczenie VAT od tej drugiej dostawy będzie obowiązkiem platformy, zaś obowiązek podatkowy powstanie w momencie zaakceptowania płatności.
Aby dopełnić tego obowiązku platforma ma do wyboru dwa rozwiązania:
- zarejestrować się dla celów VAT w danych krajach unijnych, do których właściwi dostawcy wysyłają towary z jej wykorzystaniem i składać tam odpowiednie deklaracje podatkowe;
- skorzystać z nowej procedury VAT-OSS lub VAT-IOSS i rozliczać VAT za wszystkie kraje w jednej deklaracji, jednak według stawek VAT obowiązujących w poszczególnych krajach.
Co więcej, platforma musi też prowadzić odpowiednią ewidencję dotyczącą takich transakcji zawierającą m.in. szczegóły, które mogą umożliwić organom podatkowym sprawdzenie, czy VAT został prawidłowo rozliczony.
Dopuszcza się także możliwość wyłączenia odpowiedzialności platformy za nieprawidłowe rozliczenie VAT. W tym celu będzie musiała zostać wykazana należyta staranność i działanie w dobrej wierze oraz udowodnienie, że:
- platforma była zależna od informacji od dostawców,
- informacje te były błędne,
- platforma nie wiedziała o nieprawidłowości tych informacji i nie mogła obiektywnie o nich wiedzieć.
Omawiane zmiany, jak widać wymagają odpowiedniego przygotowania i wprowadzenia zmian w systemach informatycznych oraz w procedurach rozliczeń podatkowych- nie tylko platform internetowych, ale i podmiotów realizujących dostawy z ich pośrednictwem.
