Tarcza Finansowa – Pułapki
Krótko po starcie Tarczy Finansowej Polski Fundusz Rozwoju zmienił kryteria weryfikowania statusu firm. Powyższy problem dotyczy definicji MŚP. Na 29 kwietnia 2020 r. PFR wskazywało, że na potrzeby weryfikacji statusu mikrofirmy i MŚP należy uwzględnić wartości zatrudnienia, przychodów i sumy bilansowej wyłącznie przedsiębiorcy, tj. PFR posługiwał się polską definicją MŚP z ustawy Prawo przedsiębiorców, która nie nakazuje sumowania wyników własnych z wynikami spółek zależnych.
Aktualne stanowisko PFR
Aktualnie, PFR wskazuje na inną definicję MŚP, tj. z załącznika I do rozporządzenia Komisji (UE) nr 651/2014. Różnica jest istotna, bo zgodnie z unijną definicją status firmy ustala się, biorąc pod uwagę również wielkość przedsiębiorstw powiązanych. W efekcie może dojść do sytuacji, że firma, która jest mikro, małym lub średnim przedsiębiorcą w rozumieniu polskiej ustawy – może już nim nie być zgodnie z rozporządzeniem unijnym.
W związku z powyższym mogą powstać wątpliwości, czy podmioty, które już skorzystały z subwencji i które spełniają definicję MŚP na gruncie polskiej ustawy, nie będą musiały zwracać środków jeżeli nie spełniają definicji MŚP z rozporządzenia unijnego, do którego aktualnie odwołuje się PFR.
Przestój ekonomiczny – art. 15g specustawy – problematyka wynagrodzenia w trakcie przestoju
Przy wprowadzeniu przestoju ekonomicznego wyzwaniem dla pracodawcy jest określenie wynagrodzenia przysługującego w trakcie jego obowiązywania, gdyż brak jest definicji tego pojęcia na potrzeby rozwiązania z art. 15g specustawy W tym zakresie można spotkać różne podejścia. Na stronach rządowych www.praca.gov.pl wskazuje się, że
– w art. 15g specustawy jest mowa o wynagrodzeniu pracownika, przez co należy rozumieć miesięczne wynagrodzenie brutto, a więc wynagrodzenie o charakterze stałym i bezpośrednio związanym z wykonywaną funkcją lub zajmowanym stanowiskiem bez dodatków, których uruchomienie jest uzależnione od spełnienia przez pracownika dodatkowych przesłanek. Dodatek funkcyjny, który stanowi stały element wynagrodzenia, powinien zostać uwzględniony w kwocie wynagrodzenia brutto. Należy podać stałe miesięczne wynagrodzenie pracownika. Tym samym zgodnie z ww. stanowiskiem rządowym wynagrodzenie nie powinno obejmować dodatków takich jak m.in. premia regulaminowa, wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych, co jest z kolei sprzeczne z interpretacjami pojęcia wynagrodzenia stosowanymi przez WUP-y.
W następstwie, brak definicji wynagrodzenia w art. 15g specustawy oraz możliwość jego obniżenia do 50% pozwala na doprecyzowanie tego pojęcia i sposobu ustalania wynagrodzenia w porozumieniach zawieranych z przedstawicielami załogi. Tym samym porozumienia mogą odnosić się wprost do wynagrodzenia zasadniczego lub wymieniać składniki, które ulegają obniżeniu.
Jak obliczyć wynagrodzenie pracownika, gdy przestój ekonomiczny wprowadzono w trakcie miesiąca kalendarzowego
W praktyce wprowadzenie przestoju ekonomicznego w trakcie miesiąca, będzie oznaczać konieczność obliczenia wynagrodzenia w dwóch częściach – za przepracowaną część miesiąca z wyższej stawki oraz za okres przestoju ekonomicznego według stawki obniżonej. W tym zakresie należy zastosować algorytm obliczania wynagrodzenia za część miesiąca wynikający z par. 12 rozporządzenia ministra pracy i polityki społecznej z 29 maja 1996 r. w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w kodeksie pracy (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 927).
Wpłaty na PPK a przestój ekonomiczny lub obniżony wymiar czasu pracy
Artykuł 25 ust. 4 ustawy o PPK przewiduje, że w okresach przestoju ekonomicznego lub obniżonego wymiaru czasu pracy zarówno podmiot zatrudniający, jak i uczestnik PPK nie finansują wpłaty podstawowej ani dodatkowej. Uczestnik może jednak zadeklarować podmiotowi zatrudniającemu dalsze finansowanie przez siebie wpłaty podstawowej i dodatkowej. Wstrzymanie wpłat na PPK obejmie jedynie pracowników, którzy zostali objęci przestojem ekonomicznym lub obniżonym wymiarem czasu pracy. Jeśli więc rozwiązania te dotyczą tylko niektórych grup zawodowych, to wpłaty na PPK powinny być odprowadzone od pozostałych pracowników.
Polski Fundusz Rozwoju wyjaśnia, że:
1) nie finansuje się wpłat od wynagrodzenia wypłaconego w okresie przestoju ekonomicznego – bez względu na to, za jaki okres takie wynagrodzenie przysługuje oraz także wtedy, gdy przestój ekonomiczny nie obowiązywał przez cały miesiąc;
2) pracodawca nie powinien finansować wpłat podstawowych i dodatkowych – nie jest to jego dobrowolna decyzja.
Tarcza antykryzysowa a ZFŚS
Tarcza antykryzysowa podwyższyła limity zwolnień podatkowych dla świadczeń socjalnych. Dotychczasowy, podstawowy limit zwolnienia świadczeń z ZFŚS wynoszący 1000 zł podniesiono do 2000 zł (art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o PIT). Co ważne, zwolnienie obejmuje wszystkie świadczenia socjalne wypłacone w 2020 r., a więc także wypłacone przed wejściem w życie tarczy antykryzysowej. Podwyższony limit jest jednak rozwiązaniem czasowym obowiązującym w 2020 oraz 2021 r., a zatem od 1 stycznia 2022 r. wrócimy do dotychczasowej wysokości limitu. Świadczenia socjalne w całości są wyłączone z podstawy wymiaru składek ZUS, tak więc w tym zakresie nie było koniecznych zmian, a podwyższony limit podatkowego zwolnienia nie wpływa w żaden sposób na podstawę ozusowania świadczeń socjalnych.
Pożyczki płynnościowe BGK
Bank Gospodarstwa Krajowego we współpracy z Ministerstwem Funduszy i Polityki Regionalnej uruchomił pożyczki płynnościowe z unijnego programu Inteligentny Rozwój. To kolejny element rządowej tarczy antykryzysowej.
Właściciele mikro-, małych i średnich firm mogą już składać wnioski o pożyczkę płynnościową. Wraz z pożyczką przedsiębiorcy dostaną dotację, która pokryje w całości koszty oprocentowania, bez konieczności składania dodatkowych wniosków. Dzięki temu pożyczka jest nieoprocentowana, a firmy będą spłacały tylko raty kapitałowe. Pożyczki są dostępne w całej Polsce w instytucjach finansujących, które współpracują z Bankiem Gospodarstwa Krajowego.
Przedsiębiorca dzięki pożyczce może zabezpieczyć bieżące potrzeby swojej firmy, uregulować zaległe zobowiązania wymagalne i nieopłacone na dzień 1 lutego 2020 r. Ma aż 6 miesięcy na wydanie środków z pożyczki i przedstawienie zestawienia wydatków.
Wnioski o pożyczkę można składać on-line na stronie instytucji finansującej lub osobiście w punktach obsługi klienta instytucji finansujących. Ich lista znajduje się na stronie BGK i będzie na bieżąco aktualizowana, ponieważ bank planuje podpisać umowy z kolejnymi pośrednikami.
Korzyści z pożyczki:
– półroczna karencja w spłacie;
– wakacje kredytowe;
– brak wkładu własnego;
– można skorzystać z więcej niż jednej pożyczki – łączna ich wartość nie może przekroczyć 15 mln zł
Sprawdzanie temperatury pracownika a ochrona danych osobowych
Istnieje możliwość dokonywania pomiaru temperatury ciała pracowników oraz gości wchodzących na teren zakładu pracy, o ile pracodawca dysponuje podstawą prawną dla takiego działania, jaką jest decyzja o dokonywaniu pomiaru temperatury, wydana przez Główny Inspektorat Sanitarny. Służby sanitarne mogą również podjąć decyzję o konieczności dokonywania pomiarów temperatury ciała interesantów, którzy wchodzą do budynku w celu załatwienia sprawy.
W kwestii dotyczącej podejmowania działań związanych z przeciwdziałaniem COVID-19 w miejscu pracy, należy zaznaczyć, że podstawą legalizującą przetwarzanie danych dotyczących zdrowia w sektorze zatrudnienia, a zatem w relacji pracodawca-pracownik oraz w relacji z podmiotem publicznym, nie może być art. 9 ust. 2 lit. a) RODO, tj. zgoda osoby, której dane dotyczą.
Pracodawca nie może także nakazać pracownikom i tzw. gościom wchodzącym na teren zakładu pracy dokonywania pomiaru temperatury. W każdym przypadku musi wykazać podstawę prawną, która dawałaby takie uprawnienie.
Należy zaznaczyć, że administrator ma obowiązek w klauzuli informacyjnej przekazać osobom, których dane osobowe przetwarza wszelkie niezbędne informacje w tym zakresie. Treść klauzuli informacyjnej powinna zawierać elementy, na które wskazuje RODO oraz zostać przekazana tym osobom.
