Dziś TSUE w wyroku z dnia 18 marca 2021 r. ws. C-895/19 wydał rozstrzygnięcie w długo oczekiwanej sprawie dotyczącej zgodności polskich przepisów VAT w zakresie neutralności odliczenia VAT z tyt. WNT oraz mechanizmu korekty VAT naliczonego w przypadku, gdy w określonym w przepisach terminie (3 miesięcy) podatnik nie otrzymał faktury VAT oraz nie uwzględnił kwoty VAT należnego z tyt. tej transakcji.
Wspominanie przepisy, wprowadzone w 2017 r. przez polskiego ustawodawcę tj. art. 86 ust. 10b, 10i, VAT miały na celu uszczelnienie systemu VAT i dyscyplinować podatników do rzetelnego wykazywania transakcji WNT i importu usług. Przepisy to jedno a życie to drugie – najczęściej „ofiarami” wspominanej regulacji byli uczciwi podatnicy, którzy nie mogli rozliczyć WNT w owym terminie 3 miesięcy albo musieli skorygować swoje uprzednie rozliczenie, gdyż najczęściej unijny kontrahent nie dostarczał w terminie faktury VAT.
Dlaczego regulacje te były tak niekorzystne dla podatników? W skrócie, jeżeli w terminie 3 miesięcy od upływu miesiąca, w którym powstał obowiązek podatkowy z tyt. WNT nie otrzymaliśmy faktury VAT, tylko po upływie tego okresu:
– podatek VAT należny z tyt. WNT wykazujemy „wstecz” czyli w rozliczeniu za okres, kiedy powstał obowiązek z tyt. WNT,
– podatek VAT naliczony wykazujemy „na bieżąco” w rozliczeniu za okres, w którym otrzymaliśmy fakturę VAT (opóźnioną).
W oczywisty sposób przepisy te (ich stosowanie) skutkowały u wielu podatników powstaniem niekorzystnego efektu odsetkowego.
Z tych względów polskie regulacje od początku budziły kontrowersje. Wskazywano przede wszystkim na ich niezgodność z podstawowymi założeniami podatku VAT a mianowicie zasady neutralności i proporcjonalności. Niestety trwaniu tych przepisów w polskim porządku prawnym i co z tym związane niekorzystnej praktyki interpretacyjnej polskich organów sprzyjało niejednolite orzecznictwo sądów administracyjnych zob. wyroki WSA w Łodzi z 12.03.2020 r. I SA/Łd 786/19, WSA w Gliwicach z 01.04.2019 r. III SA/Gl 1219/18, WSA w Krakowie z 29.09.2017 r. I SA/Kr 709/17.
Sentencja TSUE w omawianej sprawie brzmi następująco: „Artykuły 167 i 178 dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, zmienionej dyrektywą Rady 2010/45/UE z dnia 13 lipca 2010 r., należy interpretować w ten sposób, że stoją one na przeszkodzie stosowaniu przepisów krajowych, zgodnie z którymi wykonanie prawa do odliczenia podatku od wartości dodanej (VAT) związanego z nabyciem wewnątrzwspólnotowym w tym samym okresie rozliczeniowym, w którym VAT jest należny, jest uzależnione od wykazania należnego VAT w deklaracji podatkowej, złożonej w terminie trzech miesięcy od upływu miesiąca, w którym w odniesieniu do nabytych towarów powstał obowiązek podatkowy.”
Rzecz jasna TSUE odwołał się do aspektu dobrej wiary przy dokonywaniu rozliczenia WNT jako przesłanki, na którą organy powinny zwracać uwagę przy ocenie wszystkich okoliczności sprawy, co potencjalnie może wpłynąć na problemy z odzyskaniem zwrotów nadpłat. Nie wiadomo jakie będzie podejście organów do tej części uzasadnienia.
Powyższy wyrok jest jak najbardziej korzystny dla podatników. Oznacza koniec korekt WNT dla podatnika i powrotu do bieżącego rozliczenia VAT naliczonego i należnego z tyt. WNT. W naszej ocenie, biorąc pod uwagę zasady VAT wyrok powinien znaleźć również zastosowanie do importu usług.
Cieszymy się niezmiernie, iż od początku obowiązywania omawianych przepisów wskazywaliśmy naszym klientom, iż są one niezgodne z dyrektywą VAT i że maja prawo do rozpoznawania WNT i importu usług w neutralny dla nich sposób. Takie też stanowisko przedstawiliśmy w naszych uwagach do projektu SLIM VAT 2 zgłoszonych w ramach prekonsultacji.
Dodatkowo wyrok TSUE daje solidne podstawę podatnikom do występowania z wnioskiem o zwrot nadpłaty.
Zatem, przypominamy, jeśli zapłaciliście Państwo odsetki w związku z korektą WNT lub importu usług, jesteśmy w stanie wesprzeć Państwa z procedurze ich odzyskiwania.
