Przedsiębiorca jednoosobowy, niezatrudniający pracowników, mieszkający w domu, który jest jednocześnie siedzibą jego firmy, także może odliczyć 100% VAT- nawet, gdy parkuje pod domem samochód firmowy. Takie korzystne stanowisko zajął NSA w wyroku z dnia 20.04.2021 r. (I FSK 666/18).
W sprawie tej mowa jest o podatniku prowadzącym jednoosobową działalność gospodarczą, który nie zatrudnia pracowników i wykorzystuje samochód osobowy wyłącznie do celów tej działalności w oparciu o umowę leasingu. Podatnik w ramach wniosku o interpretację indywidualną zapytał, czy przysługuje mu prawo do odliczenia 100% kwoty podatku naliczonego wynikającego z faktur dotyczących wydatków związanych z nabyciem oraz eksploatacją wspomnianego pojazdu. W jego ocenie spełnia on warunki do pełnego odliczenia VAT, skoro złożył informację VAT-26 w następnym dniu po odbiorze pojazdu, prowadzi ewidencję przebiegu pojazdu oraz przyjął regulamin używania samochodu służbowego.
Stanowisko to zakwestionował w interpretacji Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej. Zdaniem organu, wprawdzie wnioskodawca prowadzi ewidencję przebiegu pojazdu, ale po godzinach prowadzonej działalności samochód parkowany jest przy siedzibie firmy, która jest jednocześnie miejscem zamieszkania podatnika, co stwarza możliwość wykorzystania samochodu także do celów prywatnych. Ponadto, zasady określone w regulaminie używania samochodu służbowego, przy braku pracowników, obowiązują tylko skarżącego, a więc tą samą osobę, która kontroluje prawidłowe używanie samochodu. Z powyższych względów, zdaniem organu podatnikowi przysługiwać będzie ograniczone do 50% prawo do odliczenia podatku w odniesieniu do wszystkich wydatków związanych z pojazdami samochodowymi przeznaczonymi do użytku ,,mieszanego”.
Po stronie podatnika – po wniesieniu skargi do WSA – stanął sąd I instancji, jak również NSA (organ wniósł skargę kasacyjną).
NSA w swoim orzeczeniu podniósł, że przepisy ustawy VAT nie określają w jaki sposób podatnik ma zapewnić w swojej firmie wyeliminowanie wykorzystywania prywatnego używanych pojazdów samochodowych dla celów pełnego odliczenia podatku naliczonego. Wskazać jednak należy, że przykładowo może tego dokonać za pomocą wprowadzonych regulaminów, umów, zarządzeń wraz z podjęciem dodatkowych działań zabezpieczających ich wykonanie. Działania te muszą być dostosowane do specyfiki działalności przedsiębiorstwa i sposobu używania dla jego celów pojazdów. Określone przez podatnika zasady używania pojazdów muszą obiektywnie potwierdzać, że pojazd jest wykorzystywany wyłącznie w działalności gospodarczej i nie ma możliwości prywatnego użytku tych pojazdów.
Zgodnie z powyższym, w orzecznictwie sądów administracyjnych prezentowany jest pogląd, że podatnik może tego dokonać za pomocą wprowadzonych regulaminów, umów, zarządzeń wraz z podjęciem dodatkowych działań zabezpieczających ich wykonanie. Działania te muszą być dostosowane do specyfiki działalności przedsiębiorstwa i sposobu używania dla jego celów pojazdów. Określone przez podatnika zasady używania pojazdów muszą obiektywnie potwierdzać, że są one wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej i nie ma możliwości prywatnego użytku tych pojazdów (por. wyroki NSA: z 31 maja 2017 r., I FSK 1885/15; z 6 września 2018 r., I FSK 1531/16; z 12 września 2019 r., I FSK 1028/17; publik. CBOSA).
Sąd wskazał także, ze parkowanie samochodu w miejscu prowadzenia działalności gospodarczej, które równocześnie jest miejscem zamieszkania skarżącego nie oznacza, że samochód nie jest wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej. Tym bardziej, że skarżący do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą wykorzystuje inny pojazd samochodowy. Wobec tego NSA przyznał rację podatnikowi, potwierdzając prawo do pełnego odliczenia VAT od wydatków na nabycie i eksploatację samochodu firmowego.