W poprzednim artykule wskazywaliśmy na progi dokumentacyjne, których przekroczenie co do zasady wiąże się z obowiązkiem przygotowania lokalnej dokumentacji cen transferowych.
Niemniej, przepisy dotyczące cen transferowych wprowadzają katalog transakcji kontrolowanych, do których obowiązek ten nie znajdzie zastosowania (art. 11n ustawy o CIT/ art. 23z ustawy o PIT).
Wskazać należy, iż najczęściej stosowanym w praktyce wyjątkiem od obowiązku sporządzenia lokalnej dokumentacji cen transferowych jest zwolnienie dla tzw. transakcji krajowych.
W związku z tym zaznaczenia wymaga, że istnieje możliwość skorzystania ze zwolnienia z obowiązku sporządzenia lokalnej dokumentacji cen transferowych, o ile transakcje są zawierane wyłącznie przez podmioty powiązane mające miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w roku podatkowym, w którym każdy z tych podmiotów powiązanych spełnia łącznie następujące warunki:
a) nie korzysta ze zwolnienia, o którym mowa w art. 6,
b) nie korzysta ze zwolnienia, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 34 i 34a,
c) nie poniósł straty podatkowej.
Powyższe wyłączenie z lokalnego obowiązku dokumentacyjnego wynika z brzmienia art. 11n pkt 1 ustawy o CIT.
Bardzo podobna regulacja została także wprowadzona do art. 23 z ust. 1 ustawy o PIT, zgodnie z którą to obowiązek sporządzenia lokalnej dokumentacji cen transferowych nie ma zastosowania do transakcji kontrolowanych zawieranych wyłącznie przez podmioty powiązane mające miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w roku podatkowym, w którym każdy z tych podmiotów powiązanych spełnia łącznie następujące warunki:
a) nie korzysta ze zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 63a i 63b,
b) nie poniósł straty podatkowej.
Mając na uwadze powyższe, kluczowy do skorzystania ze zwolnienia jest wymóg nieponoszenia straty podatkowej. W tym zakresie warto zauważyć, iż zgodnie z linią interpretacyjną warunek nieponiesienia straty podatkowej dotyczy wyłącznie danego, badanego roku podatkowego. Stąd odliczanie strat z lat ubiegłych nie ma wpływu na zastosowanie analizowanego zwolnienia. Dodatkowo, zgodnie z odpowiedzią MF na interpelację poselską (nr DCT1.054.1.2019) w przypadku transparentnych spółek osobowych użyty w ustawie zwrot „podmiot powiązany nie poniósł straty podatkowej” należy rozumieć jako „wspólnicy spółki osobowej nie ponieśli straty podatkowej” – w zakresie przychodów i kosztów oraz dochodów i strat związanych z tą spółką osobową niebędącą.
Ponadto, zgodnie z linią interpretacyjną, na gruncie braku straty podatkowej (jako warunku do skorzystania ze zwolnienia) pojawiła się tzw. teoria źródła generowania straty podatkowej. Innymi słowy spełnienie warunku nieponoszenia straty podatkowej w roku podatkowym dotyczy straty z określonego źródła przychodów, w ramach którego opodatkowane są transakcje realizowane z danym polskim podmiotem powiązanym. Stąd też przez podmiot, który “nie poniósł straty podatkowej” w roku podatkowym należy rozumieć podmiot, który nie poniósł takiej straty z tego źródła przychodów, w ramach którego opodatkowane są transakcje dokonywane z tym podmiotem.
